در سال‌های اخیر، بحث “صندلی فروشی در دانشگاه‌های ایران چقدر واقعیت دارد؟” به یکی از داغ‌ترین موضوعات فضای آموزشی و رسانه‌ای کشور تبدیل شده است. برخی آن را شایعه می‌دانند، برخی دیگر با اسناد و مدارک از وجود آن سخن می‌گویند.
سابقه و منشأ شایعه صندلی فروشی در دانشگاه‌ها
پیشینه صندلی فروشی به دهه‌های گذشته بازمی‌گردد، زمانی که برخی از دانشگاه‌های غیردولتی و مؤسسات تازه تأسیس، با دریافت مبالغی از داوطلبان، بدون کنکور اقدام به پذیرش می‌کردند. با افزایش ظرفیت دانشگاه‌ها و رشد آموزش عالی، زمینه برای سوءاستفاده‌های احتمالی نیز مهیا شد.
برخی گزارش‌ها از پذیرش‌های بدون آزمون در رشته‌های پرطرفدار مانند پزشکی و دندانپزشکی با مبالغ نجومی خبر می‌دهند. به‌عنوان مثال، در سال ۱۴۰۲ گزارشی از فروش صندلی دندانپزشکی با رقم‌هایی بین ۸۰۰ میلیون تا ۱.۵ میلیارد تومان منتشر شد که واکنش‌های گسترده‌ای در پی داشت.
صندلی فروشی بیشتر در چه رشته‌ها و دانشگاه‌هایی رخ می‌دهد؟
رشته‌های پرمتقاضی مانند پزشکی و دندانپزشکی
به‌طور مشخص، بیشترین گزارش‌ها مربوط به رشته‌های علوم پزشکی است، چرا که این رشته‌ها هم درآمد بالایی دارند و هم ظرفیت محدود.
دانشگاه‌های غیردولتی یا تازه‌تأسیس
طبق برخی گزارش‌ها، تخلف در دانشگاه‌های غیردولتی، غیرانتفاعی یا برخی شعب بین‌الملل بیشتر دیده شده است. این دانشگاه‌ها گاه تحت فشار مالی یا برای پر کردن ظرفیت‌ها، دست به تخلفات آموزشی می‌زنند.
ظرفیت و صندلی رشته پزشکی در دانشگاه‌های ایران
آمار و تحلیل ظرفیت پزشکی
بر اساس آخرین آمار سازمان سنجش، ظرفیت پذیرش رشته پزشکی در دوره‌های روزانه، شبانه، پردیس خودگردان و دانشگاه آزاد، حدود ۷۵۰۰ صندلی در سال است. از این تعداد، حدود ۳۵٪ مربوط به دانشگاه‌های دولتی است.
میزان رقابت در رشته پزشکی
در گروه آزمایشی علوم تجربی، بیش از ۵۰۰ هزار نفر داوطلب برای رشته‌های پزشکی رقابت می‌کنند. به‌عبارت ساده، شانس قبولی در پزشکی زیر ۲٪ است. این رقم نشان می‌دهد که یکی از رقابتی‌ترین صندلی‌های دانشگاهی در ایران به پزشکی تعلق دارد.
وضعیت صندلی رشته دندانپزشکی، داروسازی و پیراپزشکی
ظرفیت دندانپزشکی و داروسازی
- ظرفیت دندانپزشکی: حدود ۲۴۰۰ نفر
- ظرفیت داروسازی: حدود ۳۰۰۰ نفر
این رشته‌ها نیز به‌خصوص در دانشگاه‌های تیپ یک (مانند دانشگاه تهران، شهید بهشتی و تبریز) از رقابت بسیار بالایی برخوردارند.
رشته‌های پیراپزشکی (پرستاری، مامایی، اتاق عمل)
ظرفیت این رشته‌ها بالاتر از رشته‌های پزشکی و دندانپزشکی است اما همچنان محبوبیت زیادی دارد؛ خصوصاً در شهرهای بزرگ. ظرفیت پرستاری حدود ۹۰۰۰ نفر و مامایی ۳۵۰۰ نفر است.
صندلی دانشگاه های پرطرفدار در گروه ریاضی و فنی
مهندسی کامپیوتر و برق در صدر
در گروه ریاضی، رشته‌های مهندسی کامپیوتر، مهندسی برق و مهندسی مکانیک جزو پرتقاضاترین رشته‌ها هستند.
- ظرفیت مهندسی کامپیوتر: بیش از ۱۰ هزار نفر
- ظرفیت مهندسی برق: حدود ۷۰۰۰ نفر
با توجه به تقاضای بالای بازار کار در داخل و خارج از کشور، این رشته‌ها جایگاه ویژه‌ای در انتخاب داوطلبان دارند.
صندلی رشته های پرطرفدار علوم انسانی
حقوق، روانشناسی و مدیریت
سه رشته اصلی در این گروه:
- حقوق: ظرفیت ۹۵۰۰ نفر
- روانشناسی: ظرفیت ۸۰۰۰ نفر
- مدیریت: ظرفیت ۱۱۰۰۰ نفر
این رشته‌ها به‌ویژه در دانشگاه‌های مطرحی مانند دانشگاه تهران، علامه طباطبایی، شهید بهشتی و فردوسی مشهد طرفداران زیادی دارند. صندلی دانشگاه های پرطرفدار در ایران در این رشته‌ها نیز با رقابت شدید مواجه است.
چگونه برای صندلی دانشگاه های پرطرفدار در ایران آماده شویم؟
درک درست از تعداد صندلی دانشگاه های پرطرفدار در ایران، میزان رقابت، ظرفیت‌ها و نقش سهمیه‌ها، به داوطلبان کمک می‌کند تا:
- واقع‌بینانه انتخاب رشته کنند
- زودتر برنامه‌ریزی درسی داشته باشند
- از منابع معتبر برای مشاوره تحصیلی استفاده کنند
توصیه می‌شود برای افزایش شانس قبولی، ترکیبی از رشته‌های پرمتقاضی و کم‌متقاضی در فرم انتخاب رشته لحاظ شود.
سوالات متداول (FAQ)
1. بیشترین ظرفیت صندلی دانشگاه‌های ایران متعلق به کدام رشته است؟
رشته‌های فنی مانند مهندسی صنایع، عمران و مدیریت دارای بالاترین ظرفیت‌ها هستند.
2. بهترین دانشگاه‌های ایران برای رشته‌های پرطرفدار کدامند؟
دانشگاه تهران، شهید بهشتی، علوم پزشکی تهران، صنعتی شریف، دانشگاه علم و صنعت و دانشگاه فردوسی مشهد در صدر قرار دارند.
3. تاثیر سهمیه در قبولی چقدر است؟
بسته به نوع سهمیه، تاثیر آن می‌تواند بسیار چشمگیر باشد و گاهی با رتبه‌های بالا نیز فرد پذیرفته نشود.
