در دنیای امروز، بسیاری از افراد تجربه‌های شغلی ارزشمندی دارند، اما فاقد مدرک تحصیلی مرتبط هستند. سوال اصلی اینجاست: گرفتن مدرک با سابقه شغلی چطور انجام میشه؟ آیا ممکن است بدون گذراندن کلاس‌های سنتی و تنها با استناد به تجربه کاری، مدرک دانشگاهی دریافت کرد؟ در این مقاله، به‌طور کامل به بررسی این موضوع می‌پردازیم و تمام مراحل، شرایط و مزایای آن را توضیح می‌دهیم.
گرفتن مدرک با سابقه شغلی چیست؟
گرفتن مدرک بر اساس سابقه شغلی به فرایندی گفته می‌شود که در آن افراد می‌توانند با ارائه مستندات تجربه کاری، مدارک دانشگاهی دریافت کنند. این سیستم در بسیاری از کشورها تحت عنوان ارزیابی مهارت یا ارزیابی تجربی (RPL: Recognition of Prior Learning) شناخته می‌شود.
اهداف اصلی این روش چیست؟
تبدیل دانش عملی به مدرک معتبر
کوتاه کردن مسیر تحصیلی برای حرفه‌ای‌ها
افزایش شانس استخدام و ارتقاء شغلی
مراحل گرفتن مدرک با سابقه شغلی چطور انجام میشه؟
1. ارزیابی اولیه سابقه کاری
در این مرحله، سوابق کاری، مسئولیت‌ها، مهارت‌ها و تجربه‌های مرتبط فرد بررسی می‌شوند. معمولاً کارفرماها، پروژه‌ها، نمونه‌کارها یا قراردادهای کاری به‌عنوان مستند استفاده می‌شوند.
2. انتخاب رشته و مقطع تحصیلی مناسب
بسته به سابقه کاری، رشته و سطح مدرک تعیین می‌شود. برای مثال، کسی که ۱۰ سال در حوزه عمران فعالیت داشته، می‌تواند برای مدرک کاردانی یا حتی کارشناسی اقدام کند.
3. تهیه و ارسال مستندات
مدارک مورد نیاز:
رزومه کاری کامل
گواهی اشتغال به کار
قراردادهای کاری یا نامه‌های ارجاع
گواهی‌های آموزشی غیررسمی (دوره‌های فنی، مهارتی)
4. ارزیابی توسط نهاد یا دانشگاه صادرکننده
نهاد مربوطه با بررسی مدارک، مصاحبه یا آزمون تعیین سطح ممکن است از فرد بگیرد تا مهارت‌های واقعی او را بسنجد.
5. صدور مدرک رسمی و قابل استعلام
در صورت تأیید، مدرک رسمی صادر می‌شود که معمولاً قابلیت استعلام از سامانه‌های معتبر مانند سامانه سجاد، سامانه همتا یا پرتال‌های دانشگاهی را دارد.
مزایا و معایب دریافت مدرک با سابقه کاری
مزایا
صرفه‌جویی در زمان: بدون نیاز به حضور فیزیکی یا گذراندن ترم‌های متعدد.
کاهش هزینه: نسبت به تحصیل سنتی مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
افزایش اعتبار شغلی: در رزومه و مصاحبه‌های کاری تأثیرگذار است.
امکان مهاجرت یا ارتقاء شغلی: مدارک قابل استعلام در بسیاری از کشورها معتبر هستند.
معایب
نیاز به مدارک و مستندات دقیق
امکان رد شدن درخواست در صورت ناکافی بودن تجربه یا مستندات
نیاز به انتخاب مؤسسه معتبر برای جلوگیری از دریافت مدرک جعلی
چه کسانی می‌توانند از این روش استفاده کنند؟
کارگران فنی، مهندسان، تکنسین‌ها، حسابداران، آرایشگران، رانندگان حرفه‌ای و… که سال‌ها در حوزه تخصصی فعالیت داشته‌اند.
مدیران کسب‌وکار، کارآفرینان و فریلنسرها با سابقه کاری مستند.
نهادهای معتبر برای گرفتن مدرک با سابقه شغلی
در ایران و برخی کشورها، مراکزی هستند که مدرک قابل استعلام صادر می‌کنند:
دانشگاه‌های غیرحضوری معتبر
مراکز آموزش مهارتی وابسته به وزارت علوم یا فنی حرفه‌ای
مراکز بین‌المللی که در زمینه RPL فعالیت دارند
نکات مهم در فرایند دریافت مدرک با سابقه کاری
حتماً از مراکزی مدرک بگیرید که قابلیت استعلام رسمی دارند.
مشاوره تخصصی قبل از اقدام می‌تواند از اتلاف وقت و هزینه جلوگیری کند.
در صورت نیاز، می‌توان آزمون‌های تعیین سطح داد تا مهارت‌ها اثبات شوند.
مدارک شما باید با زمان، مکان و نوع شغل هم‌خوانی داشته باشند.
نتیجه‌گیری
در پاسخ به این سوال که “گرفتن مدرک با سابقه شغلی چطور انجام میشه؟” باید گفت که این فرایند، فرصتی استثنایی برای کسانی است که تجربه کاری دارند ولی مدرک رسمی ندارند. با طی مراحل ارزیابی، تهیه مستندات و مراجعه به مراکز معتبر، می‌توان در زمان کوتاه‌تری مدرک معتبر دریافت کرد و مسیر پیشرفت شغلی و تحصیلی را هموار ساخت.
سوالات متداول (FAQ)
آیا مدرک با سابقه شغلی قابل استعلام است؟
بله، اگر از نهادهای معتبر دریافت شود، قابلیت استعلام رسمی از سامانه‌های مربوطه را دارد.
آیا برای دریافت مدرک نیاز به شرکت در آزمون است؟
در برخی موارد، آزمون تعیین سطح برگزار می‌شود تا توانایی‌های واقعی فرد سنجیده شود.
آیا این مدارک برای مهاجرت کاربرد دارد؟
اگر مدرک از مؤسسه‌ای معتبر بین‌المللی یا قابل معادل‌سازی باشد، برای مهاجرت نیز مفید است.
چه مدت زمان می‌برد تا مدرک صادر شود؟
بسته به مؤسسه، بین ۲ هفته تا چند ماه ممکن است طول بکشد.
